1. Forex Nedir?

Forex, yani Foreign Exchange, dünyanın en büyük finans piyasasıdır. Yatırımcılar burada dövizlerin alım satım işlemlerini gerçekleştirirler. Forex piyasası, haftanın 5 günü 24 saat açık olan bir piyasadır. Yani yatırımcılar herhangi bir zaman diliminde işlem yapabilirler. Piyasada işlem yapabilmek için bir aracı kurum üzerinden hesap açmak gereklidir.

Forex piyasasında işlem yapmanın avantajları arasında kaldıraç kullanımı, düşük işlem maliyetleri, çift yönlü işlem yapabilme imkanı ve küçük teminatlarla büyük işlemler yapabilme gibi özellikleri sayabiliriz.

Forex piyasasında yatırım yapmak için öncellikle bir yatırım aracı belirlemek gereklidir. Bu yatırım aracı döviz çiftlerinden, altın, petrol, hisse senetlerine kadar birçok finansal enstrüman olabilir. Ardından piyasa analizleri yaparak yükseliş ya da düşüş beklentisiyle işlem açılabilir.

2. Döviz Kurları ve Parite Nedir?

Forex piyasasında kullanılan en temel kavramlardan biri de döviz kurları ve paritelerdir. Döviz kurları, para birimlerinin değerleri hakkında bilgi verir ve Forex yatırımcıları tarafından kullanılır. Sabit döviz kurları, belirli bir değerde sabitlenir ve piyasada dalgalanmazlar. Dalgalı döviz kurları ise piyasa koşullarına bağlı olarak değişkenlik gösterir. Pariteler, iki farklı para birimi arasındaki oranı ifade eder. Majör pariteler, dünya ticaretinde en çok kullanılan ve en likit paritelerdir. Minör pariteler ise majör pariteler dışındaki diğer paritelerdir. Egzotik pariteler ise nadir kullanılan para birimlerinin pariteleridir.

2.1. Döviz Kurları

Döviz kurları forex piyasasında en önemli kavramlardan biridir. Döviz kurları, bir para biriminin diğer para birimine göre değerini ifade eder. Örneğin, EUR/USD paritesi Euro'nun ABD Doları karşısındaki değerini ifade eder. Döviz kurları, sabit veya dalgalı olabilir. Sabit döviz kurları, belirlenen bir oranda tutulurken, dalgalı döviz kurları piyasa koşullarına bağlı olarak değişir. Döviz kurlarını takip etmek, forex yatırımcılarının piyasayı daha iyi anlamalarına ve doğru yatırım kararları almalarına yardımcı olacaktır.

2.1.1. Sabit Kurlar

Sabit döviz kurları, ülkelerin para birimlerinin sabit bir değerde tutulduğu bir sistemdir. Bu sistemde, ülkenin para birimi belirli bir diğer para birimine karşı sabit bir değerde tutulur ve piyasada ki dalgalanmaları en aza indirir. Sabit kur sistemleri genellikle düşük enflasyon oranı olan ülkeler tarafından kullanılır ve para birimlerinin dalgalanması önemli ölçüde kısıtlanır. Ancak, sabit kurların dezavantajı, ülkelerin ekonomik şartlarına uygun bir para politikası izleyememesidir.

2.1.2. Dalgalı Kurlar

Dalgalı kurlar, piyasa koşullarına bağlı olarak sürekli olarak dalgalanma eğilimindedir. Bu dalgalanmalar, ekonomik veriler, siyasi gelişmeler, faiz oranları, kamu borçları, ticaret dengeleri gibi faktörlere bağlıdır. Buna ek olarak, işlem yapılacak olan döviz çiftlerindeki talep ve arz durumları da dalgalanmaları etkileyen önemli bir faktördür.

Bu dalgalanmalar yatırımcıların yatırım kararları alırken dikkate almaları gereken önemli bir unsurdur. Yatırımcılar, piyasadaki hareketlilikleri takip ederek, doğru zamanlamayla işlem yaparak karlılık elde edebilirler. Ancak, piyasadaki ani dalgalanmaların getirdiği riskleri de göz önünde bulundurmak önemlidir. Bu nedenle, yatırımcılar, doğru bir risk yönetimi stratejisi ile dalgalanmaları kontrol altında tutarak, başarılı işlemler yapabilirler.

2.2. Pariteler

Parite, iki para biriminin birbirine oranıdır. Dünya ölçeğinde her ülkenin para birimi farklıdır ve her para birimi kendi içinde değerlidir. Parite kavramı, farklı para birimlerinin birbirleriyle olan değerini ölçmek için kullanılır. Örneğin, EUR/USD paritesi Euro'nun Amerikan Doları karşısındaki değerini ifade eder. Pariteler dalgalıdır ve her gün değişiklik gösterebilirler.

• Majör Pariteler: Forex piyasasında en çok işlem gören ve likidite seviyesi yüksek olan paritelerdir. Bu pariteler genellikle Amerikan Doları'yla eşleştirilir ve Euro, İngiliz Sterlini, Japon Yeni ve İsviçre Frangı gibi para birimlerini içerir.
• Minör Pariteler: Majör pariteler dışındaki diğer paritelere minör pariteler denir. Bu paritelerde genellikle 1 Majör parite ile diğer bir para birimi birleştirilir.
• Egzotik Pariteler: Nadir kullanılan ve likiditesi düşük olan para birimleri ile majör veya minör paritelerden oluşan paritelere egzotik pariteler denir.

Parite fiyatları değişken olabilir ve yatırımcılar için potansiyel bir kar veya risk kaynağıdır. Forex piyasasında işlem yaparken, pariteler hakkında güncel ve doğru bilgi edinmek önemlidir.

2.2.1. Majör Pariteler

Majör pariteler, forex piyasasında en likit ve most traded (en çok işlem yapılan) pariteler olarak kabul edilir. Bu nedenle, yatırımcılar için en cazip seçeneklerden biridirler. Bu pariteler arasında, EUR/USD, USD/JPY, GBP/USD, USD/CHF, AUD/USD, USD/CAD gibi birkaç önemli para birimi bulunur.

Bu majör paritelerin likit olmalarının nedeni, birçok büyük banka, hedge fonu ve uluslararası şirketlerin bu paritelerdeki işlemleridir. Buna ek olarak, majör paritelerin IVV (implied volatility values) yani öngörülen volatilite değerleri genellikle düşüktür, bu nedenle riskleri daha azdır.

Majör paritelerin likiditesi nedeniyle, genellikle diğer paritelere göre daha düşük spread oranı sunarlar ve bu da işlem yaparken daha az maliyet demektir. Bu nedenle, özellikle yeni başlayanlar için majör pariteler, forex piyasasında işlem yapmak için en uygun seçeneklerdir.

2.2.2. Minör Pariteler

Minör pariteler, en çok işlem gören majör pariteler dışındaki diğer paritelerdir. Bu para birimleri, genellikle diğer ülkelerin ekonomilerine göre daha az etkili olan ülkelerin para birimleridir. Örneğin, Türk lirası, Zloty, Forint, Ruble, Rand, Yuan gibi para birimleri minör parite kapsamındadır. Minör paritelerin likiditesi majör paritelere göre daha düşüktür ve genellikle işlem hacmi daha azdır. Ancak, doğru bir stratejiyle minör paritelerden iyi kazançlar sağlanabilir.

2.2.3. Egzotik Pariteler

Egzotik pariteler, dünya ticaretinde nadir kullanılan para birimlerinin pariteleridir. Bunlar, daha az likit ve daha yüksek spread oranlarına sahip olabilirler. Bu nedenle, yatırımcılar genellikle egzotik paritelerde işlem yapmaktan kaçınır ve tercihlerini majör ve minör paritelerden yana kullanırlar. Bununla birlikte, egzotik paritelerde yatırım yapmaya karar veren yatırımcılar, daha yüksek risk alarak daha yüksek getiriler elde edebilirler. Örnek olarak, Türk lirası Japon yeni paritesi (TRY/JPY) veya İsrail şekeli Çin yuanı paritesi (ILS/CNY) egzotik pariteler arasında yer alabilir. Egzotik pariteler hakkında daha ayrıntılı bilgi edinmek, yatırımlarınız için farklı bir portföy oluşturmak için faydalı olabilir.

3. Lot, Pips ve Spread Nedir?

Forex piyasasında yatırım yaparken karşınıza çıkacak temel kavramlardan biri de lot, pips ve spread'tir.

Lot, yatırım miktarının birimidir ve her bir lot, 100.000 birimlik bir yatırımı ifade eder. Yani, 1 lot USD/JPY paritesinde işlem yapmak isteyen bir yatırımcı, 100.000 dolarlık bir pozisyona girecektir.

Pips, parite fiyatlarında meydana gelen en küçük fiyat değişimini ifade eder. Parite fiyatı farklı döviz birimleri arasındaki değişim göstermektedir. Örneğin EUR/USD paritesinde 1.2345 fiyatı 1 pip artış ile 1.2346 olarak değişir.

Spread ise bir paritenin alış ve satış fiyatı arasındaki farktır. Bankalar ve aracı kurumlar, alış-satış işlemleri için bu farkı alarak kar elde etmektedirler. Yatırımcılar da, spread maliyetini göz önünde bulundurarak işlem yapmalıdırlar.

3.1. Lot Nedir?

Lot, Forex piyasasında işlem yaparken kullanılan birimlerden biridir. Lot, yatırımcıların bir döviz çifti veya diğer enstrümanlar için ne kadar risk aldıklarını gösterir. Forex'te bir lot, genellikle 100.000 birim temel para birimine eşittir. Ancak, artan işlem büyüklükleri nedeniyle mini lot (10.000 birim) veya mikro lot (1.000 birim) gibi daha küçük lot büyüklükleri de vardır.

Lot, Forex'te yatırım yaparken önemli bir konudur ve risk yönetimi stratejilerinde de önemli bir rol oynar. Yatırımcılar, lot büyüklüklerini ve dolayısıyla risklerini göz önünde bulundurarak, piyasadan en iyi şekilde faydalanmak için akıllıca kararlar alabilirler.

3.2. Pips Nedir?

Pips, Forex piyasasının temel kavramlarından biridir ve paritelerin fiyatlarında meydana gelen en küçük değişiklik miktarını ifade eder. Pips, genellikle dört ondalık basamakla ifade edilir ve pip değeri 0.0001 olarak kabul edilir. Örneğin, EUR/USD paritesinin 1.1125'den 1.1126'ya yükselmesi durumunda, fiyatı artan 1 piplik bir artışla yani 0.0001'lik bir artışla ifade edilir. Pips, yatırımcıların kar ve zarar hesaplamalarını yapmak için önemlidir. Yatırımcılar, pip değerlerini bilerek, her bir işlem için ne kadar riskli olduklarını ve ne kadar kazanç sağlayabileceklerini hesaplayabilirler.

3.3. Spread Nedir?

Forex piyasasında spread terimi oldukça önemlidir. Spread, bir paritenin alış ve satış fiyatı arasındaki farktır. Bu fark, aracı kurumun kazancını temsil eder ve her zaman sabit değildir. Spread, piyasanın likiditesine ve volatilitesine bağlı olarak değişebilir ve zaman zaman yüksek olabilir. Yatırımcılar, düşük spread oranları sunan aracı kurumları tercih ederek işlem maliyetlerini azaltabilirler. Forex piyasalarında spread oranları farklılık gösterir. Genellikle majör paritelerde düşük spread oranları sunulurken, egzotik paritelerde spread oranları yüksek olabilir. Spread oranlarının yüksek olduğu dönemlerde yatırımcılar, risklerini minimize etmek için spread oranlarının düştüğü zamanları tercih edebilirler.

4. Kaldıraç Nedir?

Kaldıraç, yatırımcıların daha büyük pozisyonlar açmasına olanak tanıyan bir finansal araçtır. Kaldıraç kullanılarak, daha az sermaye ile daha büyük hacimli işlemler yapılabilir.

Örneğin, 1:100 kaldıraç kullanıldığında, 1.000 dolarlık bir pozisyon açmak için sadece 10 dolarlık bir teminat gereklidir. Ancak, kaldıraç aynı zamanda yüksek riskler de taşır. Çünkü işlem hacmi arttıkça, potansiyel kar veya zarar da büyür.

Bu nedenle, kaldıraç kullanırken dikkatli olmak ve risk yönetimi stratejileri uygulamak önemlidir. Kaldıraç oranı seçimi, yatırımcının sermaye yapısı, risk profili ve yatırım hedeflerine göre belirlenmelidir.

5. Teknik ve Temel Analiz Nedir?

Forex piyasasında yatırım yaparken, fiyatların nasıl değişeceğini tahmin etmek son derece önemlidir. Bu nedenle piyasada kullanılan analiz yöntemlerinden olan teknik ve temel analizleri öğrenmek oldukça faydalıdır.

Teknik analiz, geçmiş fiyat hareketlerine ve piyasa verilerine dayalı olarak gelecekteki fiyat hareketlerini tahmin etmeyi amaçlar. Bu analiz yöntemiyle fiyat grafiklerini ve teknik göstergeleri kullanarak trend ve destek-direnç seviyeleri gibi fiyat hareketlerini öngörebilirsiniz.

Temel analiz ise ekonomik, sosyal ve siyasi faktörlerin piyasaya etkisini inceleyerek fiyat tahmini yapmayı amaçlar. Bu analiz yöntemiyle ülkelerin ekonomik verileri, faiz oranları, merkez bankası politikaları ve siyasi olaylar gibi faktörleri takip ederek piyasa trendlerini anlayabilirsiniz.

Forex piyasasında başarılı olmak için hem teknik hem de temel analizleri kullanarak pazar trendlerini ve fiyat hareketlerini analiz etmek önemlidir. Analizlerinizi yaparken doğru verilere ve analitik becerilere sahip olmak, doğru stratejiler geliştirmenize yardımcı olur.

5.1. Teknik Analiz Nedir?

Teknik analiz, Forex piyasasında kullanılan en yaygın analiz yöntemidir. Geçmiş fiyat hareketlerini inceleyerek gelecekteki fiyat hareketlerini öngörmeyi hedefler. Teknik analizde en çok kullanılan araçlar, grafikler ve teknik göstergelerdir. Grafikler, fiyat trendlerini ve fiyat hareketlerini görsel olarak analiz etmenizi sağlar. Teknik göstergeler ise fiyat trendlerini belirlemek için matematiksel hesaplamalar ve istatistiksel veriler kullanır. Teknik analiz, piyasa hareketlerindeki trendler ve düzeltmeleri belirlemek için kullanılır. Bu, yatırımcılara, çıkış ve giriş noktalarını belirlemelerine yardımcı olur ve doğru kararlar vermelerini sağlar.

5.2. Temel Analiz Nedir?

Temel analiz, forex piyasasında yatırım yaparken kullanılan önemli bir araçtır. Ekonomik, sosyal ve siyasi faktörleri inceleyerek gelecekteki fiyat hareketlerinin tahmini yapılabilir. Bu faktörler arasında ülke ekonomik verileri, merkez bankası kararları, sektörel gelişmeler, siyasi olaylar gibi birçok konu yer alabilir. Temel analizde, tüm bu faktörlerin bir bütün olarak değerlendirilmesiyle gelecekteki fiyat değişimlerinin tahmini yapılır.

6. Forex'te Risk Yönetimi Nasıl Yapılır?

Forex piyasasında yatırım yaparken risk yönetimi oldukça önemlidir. Yatırım yapmadan önce riskleri belirlemek ve yatırım stratejisinin bir parçası olarak risk yönetim tekniği geliştirmek, yatırımcıların karlılık oranlarını artırmalarına yardımcı olabilir. Bir başka önemli konu da pozisyon boyutunun belirlenmesidir. Pozisyon boyutu, yatırım yapılan miktarın ne kadarının riske atıldığını belirler. Yatırım yapılan üründe meydana gelebilecek fiyat dalgalanmalarına karşı stop loss emri girilerek kayıpların minimize edilmesi de bir risk yönetim stratejisi olarak kullanılabilir.